Steeds meer mensen eten glutenvrij of minderen met het eten van gluten. Vanwege de darmgezondheid, huid of energie bijvoorbeeld. Ik adviseer het mensen ook zeker als ik zie dat de darmslijmvliezen niet zo sterk zijn of er een intolerantie voor granen of gluten is.

Helaas vergeten veel mensen wel 1 belangrijk ding als ze glutenvrij gaan eten.

En dat is dat het belangrijk is bewust jodiumrijke voeding te gaan eten.
Is het trouwens ook als je wel gluten eet hoor!

Dat zit zo. In brood wordt bakkerszout toegevoegd. Dit is gejodeerd zout, oftewel zout met toegevoegd jodium. Dit is gedaan omdat jodium zó essentieel is voor de gezondheid van de mens. Schrap je je brood en gluten, moet je extra bewust bezig zijn met het binnenkrijgen van jodium.

Waarom is jodium binnenkrijgen belangrijk?

Jodium is een enorm essentieel mineraal voor de aanmaak van schildklierhormonen. Zonder jodium, geen schildklierhormonen.

Jodium is daarnaast ook super belangrijk voor je hersenen, sterk maagzuur en daarmee goede opname van voedingsstoffen, klieren zoals de eierstokken, borsten en prostaat, energie en tijdens zwangerschap & borstvoeding éxtra belangrijk.

Zo essentieel zelfs, dat de bakkerij branch een afspraak heeft met de overheid: gebruik zo vaak mogelijk bakkerszout (= gejodeerd zout). Dit is belangrijk want anders krijgen we een jodium tekort. Het is geen verplichting voor bakkers, dus denk nu niet “oh als ik maar brood eet, krijg ik voldoende jodium binnen”.

Allereerst is dat natuurlijk andersom denken… we kunnen ook kijken waar jodium van nature in zit en dit vervolgens eten. Het zit namelijk prima in onze voeding (vis, schaal- en schelpdieren, zeewier eieren en zuivel).

Als je glutenvrij gaat eten (bijvoorbeeld vanwege je darmgezondheid of energie) vergeet dan niet dat je extra bewust je jodium moet gaan eten.

En nee, brood is niet broodnodig vanwege de vezels: die haal je veel beter uit groenten & fruit. Dan heb je meer diversiteit aan soorten vezels, vitamines, mineralen en andere rijke plantenstoffen.

Een boterham is voor de meeste mensen wat praktischer: zo kunnen we vooral veel tijd besteden aan andere dingen dan onze voeding inkopen/bereiden. Af en toe prima (en dan ook de juiste kwaliteit brood kopen, niet met 20 ingrediënten), maar als continue basis mis je zo toch een hoop stoffen.

Daarnaast zou je wel 8 sneetjes brood p.d. moeten eten wil je aan voldoende jodium op een dag komen. Dat wordt wel erg eenzijdig he? Je darmflora wordt daar niet blij van.

Heb jij moeite met anders gaan eten en hoe je nu niet altijd grijpt naar het snelle bammetje? Lees dan deze blog over preppen.

Signalen van een jodium tekort

Allereerst is het goed om te weten dat de symptomen van een jodiumtekort pas optreden als je een hele lange periode geen jodium hebt binnengekregen. Je lijf legt namelijk een reserve aan. Als deze op is, kan je schildklier trager gaan werken en kun je wellicht de diagnose hypothyreoïdie krijgen. Ook kun je het merken aan de volgende symptomen:

  • Vermoeidheid
  • Kouwelijk zijn (het vaak koud hebben of moeilijk opwarmen)
  • Lusteloosheid
  • Haaruitval
  • Droge huid
  • Broze nagels
  • Spijsverteringsproblemen zoals obstipatie
  • Laag libido
  • Traag denken & handelen
  • Gewichtstoename
  • Spierkrampen
  • Opgezwollen keel / schildklier: struma
  • Moeite hebben met opstaan in de ochtend
  • Sneller grijs worden
  • Onvruchtbaarheid
  • Lage basale lichaamstemperatuur (onder 36,4 graden celcius), dit weet je vooral als je consistent meet met bijv. een Daysy
  • Oorsuizen (tinnitus)
  • Duizeligheid
  • Slecht zicht
  • Depressiviteit
  • Paniekaanvallen
  • Gezwollen voeten, gezicht
  • Heftige, onregelmatige of pijnlijke menstruaties
  • Endometriose
  • Eczeem
  • Spierkrampen
  • Concentratiestoornissen

Hoe veel jodium per dag nodig?

  • Volwassenen: 150 microgram p.d.
  • Zwangere vrouwen & borstvoeding gevende vrouwen: 200 microgram p.d.
  • Kinderen tussen 2-5 jaar: 90 microgram p.d.
  • Kinderen 6-9 jaar: 120 microgram p.d.
  • Kinderen 1-2 jaar: 70 microgram p.d.
  • Kinderen 6-11 maanden: 50 microgram p.d.

Hoe krijg je praktisch genoeg jodium binnen (als je glutenvrij eet)?

Volgens het voedingscentrum vooral door veel brood te eten. 1 snee volkoren brood bevat zo’n 35 microgram jodium. Dus als je aan je jodiumbehoefte van een dag zou willen voldoen, moet je zo’n 6-8 boterhammen per dag eten!

Dat is natuurlijk vooral veel vulling, want minder variatie in vezels, mineralen, vitamines en andere rijke plantstoffen.

Dat kan anders.. Hoe zorg je dat je wel goed je jodium binnenkrijgt? En al helemaal als je (grotendeels) glutenvrij eet?

  • Met 100 gram kabeljauw heb je al 196 microgram jodium binnen.
  • 1 ei bevat 18 microgram jodium, dus een paar eieren p.d. dragen zeker bij
  • Ansjovis bevat 55 microgram per 100 gram, dus beleg vaker met ansjovis (heerlijk op wat avocado en met wat gesnipperde ui)
  • In 1 haring (+- 75 gram) zit zo’n 22 mcg jodium, eet dus zeker wekelijks ook wat haring
  • Sardientjes zijn ook rijk aan jodium en lekker eiwitrijk!
  • Zo’n 100 gram Griekse yoghurt levert ook ongeveer 80 mcg jodium.
  • Kies ook regelmatig voor gefermenteerde rauwe zuivel zoals geitenkefir
  • Daarnaast is het ook goed regelmatig zeewier te eten. Superrijk aan jodium (echter varieert de hoeveelheid wel enorm, dit is dus wat minder stabiel). Denk aan nori blad over je soep/curry en dulse vlokken over de salade.
  • Ook kombu (= gedroogd zeewier) is een hele rijke jodiumbron. Kook dit mee in stoofjes/soepen en je proeft het amper.
  • Kelpnoodles zijn super rijk aan jodium en heerlijk met wat zalm, spinazie & champignons te roerbakken!
  • Ook kun je af en toe een druppeltje jodium nemen uit een supplement, zoals deze (kortingscode zit in link). Maar, slik niet zomaar elk jodium supplement omdat veel supplementen niet stabiel zijn qua dosering.

Let op: bij de ziekte van hashimoto of andere auto-immuunaandoeningen van de schildklier moet je oppassen met te veel jodium in de voeding / uit supplementen binnenkrijgen. Laat je adviseren door een specialist op dit gebied.